فرهنگ نامه تحلیل واژگان مشابه در قران
عنوان کلان پروژه فرهنگ نامه تحلیل واژگان مشابه در قران
مجری : جمعی از محققان
ناظر : عیسی عیسی زاده
پژوهشکده : فرهنگ و معارف قران
گروه پژوهشی: فرهنگ نامه ها
خروجی : کتاب 4جلد
تاریخ شروع : 1393
تاریخ اتمام : ادامه دارد
خلاصه ی کلان پروژه :
فرهنگ نامه تحلیل واژگان مشابه در قران
***
یکی از جاذبه‌های زیبای قرآن، بهره‌گیری از اسلوب بیانی و ادبی بدیع است. حکمت‌های مختلف را می‌توان از این روش بیانی قرآن استنباط کرد؛ از جمله ایجاد جذابیت برای تلاوت‌کنندگان، ارائه مباحث با قالب بدیع، نشان‌دادن جلوه اعجازی از بیان قرآن، ارائه محتوای متفاوت یا مشابه در الفاظ متفاوت یا مشابه و مترادف. بر این اساس، تحلیل واژگان مشابه دارای اهمیت و جایگاه ویژه‌ای است؛ چراکه واژگان ارتباط تنگاتنگ با برداشت‌ها و استنباط مفاهیم دارد. اهمیت شناخت مفاهیم واژگان زمانی نمود بیشتری می‌یابد که بدانیم بایدها و نبایدهای شرعی و فهم معارف و آموزه‌های قرآنی، بستگی به فهم و تحلیل درست واژگان دارد. تحلیل واژگان مشابه به دوگونه بر عموم موضوعات دینی اثر می‌گذارد: گونه مستقیم و گونه غیرمستقیم. گونه مستقیم با دلیل لفظی از کتاب و سنت مستند شده است و گونه غیرمستقیم در مسائلی است که کلمات و اصطلاحات مستندات اصلی آنها تحول یافته‌اند و در نتیجه منظومه معرفتی، نظام و روابط موضوعات مسائل در معرفت دینی در موقعیت تازه‌ای قرار می‌گیرند.
تألیف کتاب حاضر از یک‌سو، با توجه به اهمیت جایگاه واژه‌شناختی آیات قرآن و از سوی دیگر، به علت دشواری‌ها و پیچیدگی‌های چنین اثری که باعث شده است آثار مربوط به این موضوع انگشت‌شمار باشد، فراهم آمده است. این اثر در مرحله نخست در پی این هدف بوده است که گروه واژگان مترادف و مشابه را شناسایی کند و در مرحله بعد در پی کشف و فهم تفاوت یا عدم تفاوت معنایی میان واژگان مترادف بوده است و با تحلیل دقیق و بیان تفاوت‌ها و پیامدهای خاص معنایی واژگان مشابه قرآن، زمینه توسعه پژوهش‌های تفسیری را فراهم آورده است.
محققان و نویسندگان این کتاب که کوشیده‌اند در این طرح تمام واژگان مشابه قرآنی را بررسی کنند و این کتاب اولین جلد از تلاش‌های آنان است، تاکنون موفق شده‌اند چهارصد گروه از واژگان مشابه در قرآن را شناسایی و طبقه‌بندی و مباحث آن را به ترتیب الفبایی تنظیم کنند. شیوه آنان این‌گونه است که ابتدا گروه واژگانی را بیان می‌کنند و در ذیل هر گروه واژگانی، به معناشناسی لغوی، معناشناسی تفسیری و جمع‌بندی و تحلیل نهایی می‌پردازند.
پژوهش‌ِ مستندِ تحلیلِ واژگانِ مشابه در قرآن را می‌توان از پژوهش‌های بنیادی و زیرساختی قرآن‌پژوهی شمرد که می‌تواند فضای جدیدی برای پژوهش‌های قرآنی ایجاد کند. این پژوهش دستاوردهای و رهاوردهای ارزشمندی در عرصه قرآن‌پژوهی دارد که از جمله آنهاست: الف) دستیابی به اطلاعات بدیع در فرهنگ کلمات قرآن؛ ب) کشف معانی جدید اصطلاحات قرآنی؛ ج) بازشناسی موضوعات دینی؛ د) بسترسازی تفسیر واژه‌بنیاد.
ویژگی ها :
-نوآوری در فرهنگ نامه تحلیل واژگان مشابه در قرآن
-جامع ترین فرهنگ نامه واژگان مشابه در قرآن به زبان فارسی
-اولین اثر تبیین کننده تفاوت معنایی لغوی وتفسیری بیش از هزار واژه مشابه د رقرآن ،همراه با تحلیل دقیق علمی
-فراهم شدن زمینه دسترسی سریع وآسان پژوهشگران به دقیق ترین وعمیق ترین تفاوت معنایی واژگان در قرآن
-فراهم شدن زمینه توسعه پژوهش های عمیق در حوزه تفسیر موضوعی و واژگان مشابه.
-دستیابی به اطلاعات بدیع در فرهنگ واژگان قرآن.
-کشف معانی جدید اصطلاحات قرآنی
-بازشناسی موضوعات دینی
-بستر سازی تفسیر واژه بنیاد
منبع:
پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
کلان پروژه ها, کلان پروژه های پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
|